Antywindykacja prawna: Czym różnią się skuteczne negocjacje od unikania egzekucji?
Zadłużenie to realny problem milionów Polaków. Corocznie sądy rozpatrują setki tysięcy spraw o zapłatę, a komornicy egzekwują długi z dużą intensywnością. Jednak niewielu dłużników zdaje sobie sprawę, że mają prawo do obrony – zarówno przed niezasadnymi roszczeniami, jak i przed bezprawnym działaniem wierzycieli czy komorników. Tutaj pojawia się kluczowy element: różnica między bezradnym unikaniem problemów a świadomą strategią negocjacyjną wspieraną wiedzą prawną.
Artykuł ten pokaże Ci, czym jest antywindykacja (działania prawne chroniące dłużnika), jak różni się od upadłości, jakie strategie negocjacyjne faktycznie działają, oraz jakie błędy popełniają dłużnicy, którzy zawodowo przegrywają walkę o swoją finansową przyszłość. Jeśli stoisz przed egzekucją lub negocjujesz z wierzycielem, ta wiedza może zmienić Twoje życie.
Czym jest antywindykacja? Definicja i zakres działalności
Antywindykacja jako strategia obrony
Antywindykacja to szereg profesjonalnych działań prawnych mających na celu ochronę interesów dłużnika. Wbrew nazwie nie chodzi tutaj o „windykowanie się przeciwko wierzycielom”, ale o aktywną obronę swoich praw i interesów finansowych przed niezasadnymi roszczeniami i bezprawnym działaniem wierzycieli lub komorników.
Antywindykacja obejmuje dwa zasadnicze obszary działania:
1. Ochrona przed bezprawną windykacją – dłużnik ma prawo zareagować, gdy wierzyciel lub firma windykacyjna przekracza swoje uprawnienia, narusza przepisy o ochronie danych osobowych lub stosuje środki niedozwolone prawem. Komornik sądowy natomiast musi działać ściśle zgodnie z przepisami procedury cywilnej. Każde przekroczenie uprawnień przez komornika to podstawa do złożenia skargi do sądu.
2. Oddłużenie przez negocjacje – systematyczne dążenie do zawarcia korzystnej umowy z wierzycielem, która pozwoli na spłatę długu na warunkach dostosowanych do możliwości finansowych dłużnika.
Konkretne usługi oferowane przez kancelarie antywindykacyjne
Profesjonalna kancelaria antywindykacyjna powinna świadczyć usługi w szerokim zakresie:
- Analiza dokumentacji – przegląd umów, faktur, wezwań do zapłaty, nakazów zapłaty i decyzji sądowych
- Weryfikacja roszczenia – sprawdzenie, czy dług jest rzeczywiście należny, czy nie jest przedawniony, czy nie zawiera niesprawiedliwych odsetek
- Sprzeciw od nakazu zapłaty – wniesienie sprzeciwu w terminie 14 dni od doręczenia
- Skargi na czynności komornika – jeśli komornik działał niezgodnie z prawem
- Negocjacje polubowne – rozmowy bezpośrednie z wierzycielem w celu zawarcia ugody
- Reprezentacja sądowa – obrona w postępowaniu cywilnym
- Wsparcie w upadłości konsumenckiej – pomoc w przygotowaniu dokumentacji i prowadzeniu postępowania upadłościowego
Egzekucja komornicza vs. upadłość – kluczowe różnice
Dlaczego zrozumienie różnic ma znaczenie?
Wielu dłużników błędnie uważa, że egzekucja komornicza to to samo co upadłość, lub że są to jedyne dwie opcje. W rzeczywistości są to całkowicie różne procedury prawne, prowadzące do zupełnie innych skutków.
| Aspekt | Egzekucja Komornicza | Upadłość Konsumencka | Skutek prawny |
|---|---|---|---|
| Natura postępowania | Przymusowa | Dobrowolna (inicjatywa dłużnika) | Art. 146 Prawo upadł. |
| Inicjator | Wierzyciel (na wniosek) | Dłużnik (może też wierzyciel) | Art. 146 ust. 1 Prawo upadł. |
| Wierzyciel | Pojedynczy wierzyciel | Wszystkie długi równocześnie | Ustrój masą upadłości |
| Zarząd majątkiem | Komornik sądowy | Syndyk upadłości | Art. 33 Prawo upadł. |
| Oddłużenie | Czasowe – do spłaty długu | Całkowite (art. 146) | Umorzenie postępowania |
| Zawieszenie egzekucji | Nie | Tak (z mocy prawa) | Art. 146 ust. 1 Prawo upadł. |
| Nowe zobowiązania | Mogą się pojawiać | Umarzane z masy upadłości | Art. 146 ust. 3 Prawo upadł. |
| Średni czas trwania | 6-12 miesięcy per sprawa | 2-3 lata (postępowanie) | Od zgłoszenia do umorzenia |
Natura postępowań – przymusowe vs dobrowolne
Egzekucja komornicza jest procedurą przymusową wszczynającą się na wniosek wierzyciela posiadającego tytułu wykonawczy (nakaz zapłaty, wyrok sądowy). Jej celem jest zajęcie i sprzedaż majątku dłużnika w celu zaspokojenia roszczeń konkretnego wierzyciela.
Upadłość konsumencka z kolei to procedura dobrowolna wszczynana na wniosek samego dłużnika, mająca na celu całkowite lub częściowe oddłużenie oraz zmianę struktury zobowiązań. Po ogłoszeniu upadłości zarząd nad majątkiem przejmuje syndyk, a wszystkie egzekucje zawieszone są automatycznie z mocy prawa.
Artykuł 146 prawa upadłościowego – gwarancja ochrony majątku
Najważniejszy przepis dla dłużnika znajduje się w art. 146 ust. 1 Prawa upadłościowego:
„Postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości, wszczęte przed dniem ogłoszenia upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie to umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie przysądzeniu własności nieruchomości, jeżeli przybicia prawomocnie udzielono przed ogłoszeniem upadłości, a nabywca egzekucyjny wpłaci w terminie cenę nabycia.”
—Prawo upadłościowe, Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. art. 146 ust. 1
Oznacza to, że sam fakt złożenia wniosku o upadłość zawiesza natychmiast wszystkie postępowania egzekucyjne, bez konieczności dodatkowych działań dłużnika. To jest fundamentalna różnica – w egzekucji komornik pracuje dalej, w upadłości wszystko zamiera automatycznie.
Skuteczne negocjacje vs unikanie egzekucji – studium przypadku
Historia Tomka: od utraty pracy do obniżki raty o 30%
Tomek, 34-letni specjalista IT z Poznania, stracił pracę w połowie 2023 roku. Jego kredyt hipoteczny, który do tej pory spłacał regularnie, stał się niespłacalny. W ciągu dwóch miesięcy bank wysłał mu wezwania do zapłaty. Tomek mógł zareagować na dwa sposoby:
Błędna droga (unikanie): Ignorować listy z banku, czekać na pozew i nakaz zapłaty.
Droga skuteczna (negocjacja): Proaktywnie skontaktować się z bankiem i zaproponować rozwiązanie.
Tomek wybrał drugą drogę. Przygotował się do rozmowy poprzez:
- Analizę swojej sytuacji finansowej
- Przygotowanie list wydatków i możliwych dochodów
- Zbadanie konkurencyjnych ofert kredytowych na rynku (to była jego „kotwica” negocjacyjna)
- Konsultację z prawnikiem
Po dwóch rundach negocjacji bank zgodził się na redukcję raty o 30% w zamian za nieznaczne wydłużenie okresu kredytowania. Tomek uniknął egzekucji i zachował wiarygodność kredytową.
Historia umorzeń: gdy wierzytelność trafia do funduszy sekurytyzacyjnych
Drugie studium przypadku pokazuje, że umorzenie jest możliwe w znacznie wyższych procentach niż się powszechnie uważa. Bank sprzedał wierzytelność w kwocie 29.643 zł funduszowi inwestycyjnemu HOIST Finance. Po prawidłowo przeprowadzonych negocjacjach przez doświadczoną kancelarię, dłużnik otrzymał ofertę umorzenia 11.720 zł – czyli prawie 40% długu. Dłużnik zapłacił zatem 17.923 zł zamiast pełnej kwoty.
Kluczowy wniosek: Fundusze sekurytyzacyjne, które kupują długi za ułamek ich wartości nominalnej, są często skłonne do ugód, ponieważ każde odzyskanie pieniędzy to dla nich zysk.
Strategie negocjacyjne – od teorii do praktyki
| Strategia | Charakterystyka | Zastosowanie | Zalety | Ryzyka |
|---|---|---|---|---|
| Rywalizacyjna (konfrontacyjna) | Pozycje stanowcze, dążenie do maksymalnych ustępstw, napięcie w relacji | Gdy wierzyciel jest agresywny, gdy mamy przewagę prawną (np. dług jest przedawniony) | Szybko mobilizuje, postawienie stanowiska, unikanie nadmiernych ustępstw | Łatwa eskalacja konfliktu, zerwanie negocjacji, strona druga też twardnieje |
| Kooperacyjna (wspólpracownicza) | Dialog, wzajemne zrozumienie, dążenie do rozwiązania korzystnego dla obu stron, narada | Gdy oba strony są gotowe na kompromis, gdy długi są znaczące | Większa szansa na ugodę, utrzymanie dobrej relacji, długotrwała stabilność | Zbyt duże ustępstwa dłużnika, zagrożenie upadłością, mała efektywność |
| Racjonalna (oparta na faktach) | Argumentacja empiryczna, analizy finansowe, oparta na danych i orzeczeniach | Gdy trzeba przekonać wierzyciela poprzez liczby i dokumenty | Sąd oraz wierzyciele poważnie traktują argumenty wsparte faktami, zmniejsza emocje | Wymaga czasu na przygotowanie, może nie zadziałać na niestabilnych wierzycielach |
Strategia rywalizacyjna – kiedy działać stanowczo
Strategia rywalizacyjna opiera się na pozycjach stanowczych i dążeniu do maksymalnych ustępstw. Jest skuteczna gdy:
- Masz przewagę prawną (np. dług jest przedawniony)
- Wierzyciel działał bezprawnie
- Roszczenie jest nieuzasadnione
- Dokumentacja jasno świadczy na twoją korzyść
Zagrożenie: Łatwa eskalacja konfliktu i zerwanie negocjacji.
Strategia kooperacyjna – dialog i kompromis
Podejście kooperacyjne sprawdza się gdy obie strony są gotowe na kompromis. Wymaga zaangażowania i dialogu, ale prowadzi do:
- Faktycznych ugód z umorzeniami
- Elastycznych harmonogramów spłat
- Zachowania dobrej relacji z wierzycielem
Przykład: Zamiast negować istnienie długu, zaproponować realistyczny plan spłaty z rozłożeniem na 36 miesięcy, obniżką odsetek i umorzeniem kosztów windykacji.
Strategia racjonalna – siła faktów i liczb
To podejście oparte na empirii, analizach finansowych i orzecznictwie. Sądy oraz wierzyciele traktują poważnie argumenty wsparte dokumentami, wskaźnikami ekonomicznymi i precedensami prawnym.
Przykład z praktyki: „Bank odmówił restrukturyzacji, ale gdy pokazaliśmy raport NBP o wzroście WIBOR i statystyki upadłości w branży, zmienili zdanie – liczby mówią więcej niż emocje”.
Rodzaje ugód i umorzenia – co realnie można wynegocjować?
Umorzenie a koszty negocjacji
Wiele osób myśli, że umorzenie długu to tylko fikcja prawna. W rzeczywistości, kancelarie antywindykacyjne gwarantują umorzenie co najmniej 1/3 zadłużenia dłużnikom, którzy powierzą im negocjacje. Oto najczęstsze formy:
| Rodzaj umowy | Przykład | Efekt |
|---|---|---|
| Odroczenie płatności | Wstrzymanie spłaty na 3 miesiące | Zysk czasu na poprawę sytuacji |
| Rozłożenie na raty | 60 rat po 500 zł zamiast 10 rat po 3000 zł | Obniżenie obciążenia miesięcznego |
| Umorzenie odsetek | Bank zwalnia z odsetek karnych | Zmniejszenie całkowitego długu |
| Umorzenie części kapitału | Umorzenie 40% pierwotnego długu | Bezpośrednia redukcja zobowiązania |
| Konwersja na udziały | Rzadko, ale możliwe w firmach | Transformacja długu w inny instrument |
Przykład z praktyki: umorzenie 50% chwilówki Miloan
Dłużnik pobrał chwilówkę w firmie Miloan na kwotę 5.000 zł. Po kilku latach zalegania, kiedy firma miała problem ze sprzedażą portfela wierzytelności, otrzymał ofertę: zapłacić 2.500 zł i dług zostaje umorzony w 50%. To nie jest miraż – fundusze sekurytyzacyjne i poszkodowane firmy pożyczkowe regularnie idą na takie ugody.
Błędy dłużników – jak przegrać walkę o swoje prawo
| Błąd | Konsekwencje | Jak uniknąć |
|---|---|---|
| Ignorowanie wezwań i pism | Nakaz zapłaty, egzekucja, blokada konta | Odbieraj korespondencję, odpowiadaj na wezwania |
| Brak przygotowania do rozmów | Brak możliwości negocjacji, gorsze warunki | Analizuj swoją sytuację finansową przed rozmową |
| Opóźnianie kontaktu | Wzrost odsetek, komplikacje proceduralne | Skontaktuj się z wierzycielem przy pierwszych problemach |
| Brak dokumentów finansowych | Komornik nie zna możliwości spłaty, zajęcia arbitralne | Przygotuj wyciągi bankowe, zaświadczenia o dochodach |
| Nieznajomość terminów (np. 14 dni) | Utrata możliwości sprzeciwu, wykonalny nakaz | Zanotuj terminy: 14 dni na sprzeciw, inne do 7 dni |
| Obietnice bez pokrycia | Utrata zaufania wierzyciela, dalsza eskalacja | Zaproponuj realistyczny plan spłaty |
| Brak wsparcia prawnego | Błędy formalne, przegranie sprawy | Skonsultuj się z adwokatem lub kancelarią antywindykacyjną |
| Ukrywanie sytuacji finansowej | Brak możliwości restrukturyzacji, upadłość | Bądź szczery, wykaż chęć regulowania zobowiązań |
Błąd #1: ignorowanie wezwań i korespondencji
Problem: Wiele osób myśli, że ignorując listy z banku, problem zniknie. W rzeczywistości bank przechodzi do następnego etapu procedury – pozwu cywilnego.
Konsekwencja: Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (bez udziału pozwanego), który po 14 dniach (jeśli brak sprzeciwu) staje się wykonalny. Komornik następnie blokuje konto.
Jak uniknąć: Odbieraj korespondencję, otwieraj pisma, a nawet jeśli nie możesz zapłacić – odpowiadaj. Sama odpowiedź pokazuje wierzycielowi, że sprawa jest dla Ciebie ważna.
Błąd #2: brak przygotowania do negocjacji
Problem: Wiele rozmów z bankami kończy się fiaskiem, bo dłużnik przychodzi bez wiedzy o swoich możliwościach finansowych lub nie wie, co chce osiągnąć.
Konsekwencja: Bank dyktuje warunki, a dłużnik zgadza się na gorsze rozwiązanie.
Jak uniknąć: Przed rozmową przeanalizuj:
- Ile dokładnie jesteś winien?
- Jaką kwotę możesz spłacać miesięcznie?
- Na jakim etapie jest sprawa (egzekucja, sąd, windykacja)?
- Jakie masz alternatywy (upadłość, restrukturyzacja)?
Błąd #3: opóźnianie kontaktu z wierzycielem
Problem: Czekanie aż sytuacja stanie się krytyczna powoduje, że bank już nie chce negocjować – przechodzi do windykacji lub sądu.
Konsekwencja: Utrata czasu, wzrost odsetek, mniejsze szanse na ugodę.
Jak uniknąć: Skontaktuj się z bankiem zaraz po tym, jak pojawi się pierwszy problem z płatnością. Banki są bardziej skłonne do ugód, gdy dłużnik proaktywnie przychodzi z problemem.
Błąd #4: nieznajomość terminów procesowych
Problem: Sprzeciw od nakazu zapłaty trzeba wnieść w terminie 14 dni od doręczenia. Przekroczenie terminu o jeden dzień oznacza, że nakaz staje się wykonalny.
Konsekwencja: Egzekucja komornicza.
Jak uniknąć: Notatnik, kalendarz, przypomnienia w telefonie. Dla każdego dokumentu sądowego zanotuj termin ostateczny.
Błąd #5: obietnice bez pokrycia
Problem: Zapewnianie wierzyciela, że zapłacisz całość do końca miesiąca, gdy w rzeczywistości wiesz, że to niemożliwe.
Konsekwencja: Utrata zaufania, reputacja nierzetelnego dłużnika, rozwiązanie negocjacji.
Jak uniknąć: Zaproponuj plan spłaty, który realnie możesz spełnić. Lepiej powiedzieć „mogę 500 zł przez 24 miesiące” niż obiecać niemożliwe.
Procedury obronne – sprzeciw i skargi
Sprzeciw od nakazu zapłaty – twoja pierwsza linia obrony
Gdy otrzymasz nakaz zapłaty z e-Sądu, masz dokładnie 14 dni na wniesienie sprzeciwu. To procedura prosta, ale wymaga precyzji:
Jak wnieść sprzeciw:
- Napisz pismo zawierające tekst: „Wnoszę sprzeciw od nakazu zapłaty”
- Podaj sygnaturę sprawy i dane sądu, który wydał nakaz
- Wskaż podstawę sprzeciwu (np. „dług jest przedawniony”, „została już zapłacona”)
- Wyślij pocztą lub przez system e-Sądu
Efekt: Po wniesieniu sprzeciwu nakaz traci moc, a sprawa trafia do normalnego postępowania sądowego.
Ważne: Nie musisz dołączać dokumentów do sprzeciwu – wystarczy samo pismo.
Skarga na czynności komornika – gdy komornik przekracza uprawnienia
Jeśli komornik działał niezgodnie z prawem, masz prawo do skargi na jego czynności. Skarga wnoszona jest do sądu rejonowego w terminie od 7 dni do tygodnia od dokonania czynności.
Typowe powody do skargi:
- Zajęcie wynagrodzenia powyżej ustawowego limitu
- Zajęcie majątku zwolnionego z zajęcia (np. części pensji poniżej 2x pensji minimalnej)
- Prowadzenie postępowania bez wyznaczenia terminu
- Działanie niezgodne z procedurą
Opłata: 50 zł
Postępowanie: Komornik ma 3 dni na uzasadnienie, sąd rozpatruje w 7 dni.
Przygotowanie do rozmowy z komornikiem – praktyczny poradnik
Kiedy egzekucja już się rozpoczęła, rozmowa z komornikiem nie jest wrogością, ale koniecznym dialogiem. Oto jak się przygotować:
Krok 1: zgromadź dokumentację
- Umowy (pożyczki, kredytu)
- Korespondencję z wierzycielem
- Nakazy sądowe i decyzje
- Zaświadczenia o zarobkach (PIT, zaświadczenie z ZUS)
- Wyciągi bankowe z ostatnich 3 miesięcy
- Informacje o zobowiązaniach (czy masz inne długi)
Krok 2: przygotuj plan spłaty
Na podstawie swoich dochodów i wydatków określ, jaką kwotę możesz regularnie przeznaczać na spłatę. Plan musi być realistyczny.
Krok 3: zapoznaj się ze swoimi prawami
Znaj art. 767 KPC (skargi na czynności komornika), art. 146 Prawa upadłościowego (upadłość zawiesza egzekucję), limity zajęcia wynagrodzenia (nie mogą więcej niż 2/5 wynagrodzenia).
Krok 4: przygotuj się psychicznie
Komornik nie jest Twoim wrogiem – on też dąży do wynegocjowania spłaty. Zachowaj spokój, bądź rzeczowy, zaproponuj rozwiązanie.
Krok 5: dokumentuj wszystkie ustalenia
Każda umowa lub porozumienie z komornikiem powinna być na piśmie.
Czasowość postępowań – jak długo to trwa?
Wiele osób pyta, ile czasu zajmuje sądowy proces lub postępowanie egzekucyjne. Odpowiedź jest frustrująca: zależy.
Postępowanie upominawcze (nakaz zapłaty)
- Wydanie nakazu: 2-4 tygodnie
- Doręczenie pozwanego: 2-6 tygodni
- Okres na sprzeciw: 14 dni
- Razem do wydania wykonalnego nakazu: 2-3 miesiące
Normalne postępowanie sądowe (po sprzeciwie)
- Pierwsza rozprawa: 3-6 miesięcy od sprzeciwu
- Całe postępowanie: 12-18 miesięcy w I instancji (średnio)
- Apelacja: kolejne 12-24 miesiące
Postępowanie egzekucyjne u komornika
- Początek: 1-2 miesiące od otrzymania tytułu
- Zajęcie konta: 2-4 tygodnie od przesłania sprawy
- Całe postępowanie: 6-12 miesięcy (zależy od ilości majątku i aktywności dłużnika)
Postępowanie upadłościowe
- Przygotowanie wniosku: 2-4 tygodnie
- Rozpatrzenie przez sąd: 1-2 miesiące
- Całe postępowanie: 2-3 lata od ogłoszenia do umorzenia
Wniosek: Szybko działać nie można, ale im wcześniej skorzystasz z pomocy prawnika i zaproponujesz rozwiązanie, tym bardziej zminimalizujesz czas i koszty.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Jeśli zaraz teraz nie odpowiem na wezwanie do zapłaty, co się stanie?
Bank skieruje sprawę do sądu. Jeśli nie odpowiadasz na pozew w postępowaniu upominawczym, sąd wydaje nakaz zapłaty bez twojego udziału. Po 14 dniach (jeśli nie wniesiesz sprzeciwu) nakaz staje się wykonalny i trafia do komornika.
Co to jest przedawnienie długu i czy mogę się na nim powołać?
Dług ulegnie przedawnieniu po 6 latach (ogólnie) od upływu terminu spłaty. JEDNAK: musisz aktywnie podnieść zarzut przedawnienia w sądzie. Sąd nie uwzględnia przedawnienia z urzędu (z wyjątkiem konsumentów). Przedawnienie to ostatnia linia obrony, nie pierwsza.
Czy mogę zawrzeć ugodę z wierzycielem, nawet gdy już jest komornik?
Tak, ugodę można zawrzeć na każdym etapie, również w trakcie egzekucji. Po zawarciu ugody komornik zawiesza postępowanie.
Ile kosztuje kancelaria antywindykacyjna?
Różnie. Niektóre kancelarie pobierają opłatę tylko po wyniku (zwłaszcza gdy chodzi o umorzenia), inne pobierają stałą opłatę kancelaryjną (100-500 zł). Pierwsza konsultacja z adwokatem to zwykle 200-400 zł.
Czy lepiej zawrzeć ugodę czy czekać na wyrok sądu?
To zależy od szans w sprawie. Jeśli masz słabą pozycję prawną, ugoda jest rozwiązaniem bezpieczniejszym. Jeśli masz silne argumenty (dług przedawniony, rozliczenie niezgodne z TSUE), warto czekać na wyrok.
Czy upadłość konsumencka to hańba finansowa?
Nie. Upadłość konsumencka to narzędzie prawne mające oddłużyć osoby w trudnej sytuacji. Po 3 latach od ogłoszenia majątek dłużnika przestaje być masą upadłości. To nowy start, a nie hańba.
Jeśli ogłoszę upadłość, jakie są konsekwencje dla mojego majątku?
Majątek przechodzi w zarząd syndyka, który może go sprzedać. Jednak niektóre rzeczy pozostają przy dłużniku (np. część domu, rzeczy osobiste, narzędzia pracy). Szczegóły określa art. 11 i następne Prawa upadłościowego.
Podsumowanie i praktyczne kroki
Jeśli teraz jesteś w kryzysie:
- Nie ignoruj pism – odbieraj korespondencję, notuj daty
- Skontaktuj się z wierzycielem – zaproponuj rozmowę
- Przygotuj swoją dokumentację – dochody, wydatki, pełną listę wierzycieli
- Konsultuj się z prawnikiem – pierwsze konsultacje bywają bezpłatne
- Działaj w terminie – 14 dni na sprzeciw, tydzień na skargi
Jeśli już masz komornika:
- Nie ukrywaj się – spotkanie z komornikiem to dialog, nie kara
- Oferuj konkretny plan spłaty – pokazuje gotowość do regulowania zobowiązań
- Wszystko dokumentuj – każdą ustalenia na piśmie
- Zaskarż niezasadne czynności – jeśli komornik przekracza uprawnienia
Jeśli sytuacja jest beznadziejna:
- Rozważ upadłość konsumencką – to szansa na nowy start
- Przygotuj dokładną dokumentację – wyczerpującą listę majątku i wierzycieli
- Pracuj z fachowcem – błędy formalne w upadłości są bardzo kosztowne
- Pamiętaj: po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości wszystkie długi stają się w dużej mierze umorzone .