Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ)

Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ): Jak zgłosić wierzytelność i monitorować sprawę online?

Postępowanie upadłościowe konsumentów stanowi jedno z najtrudniejszych wyzwań dla polskich gospodarstw domowych i ich wierzycieli. Kiedy osoba fizyczna staje się niewypłacalna i nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań, procedura upadłości konsumenckiej oferuje szansę na oddłużenie zarówno dla dłużnika, jak i możliwość częściowego (a niekiedy całkowitego) zaspokojenia roszczeń dla wierzycieli. Kluczowym narzędziem obsługi tych postępowań od 2021 roku jest Krajowy Rejestr Zadłużonych – nowoczesny system teleinformatyczny, który zmienił sposób komunikacji między uczestnikami procedury.

W Polsce dynamika upadłości konsumenckich osiągnęła rekordowe poziomy. W 2024 roku liczba ogłoszonych upadłości konsumenckich pobiła rekord – aż 21 187 osób skorzystało z możliwości oddłużenia. To więcej niż w roku 2023, gdy niewypłacalność ogłosiło 21 000 osób, i znacznie więcej niż w 2022, kiedy odnotowano 15 600 bankructw. Od momentu wprowadzenia procedury upadłości konsumenckiej w 2015 roku do końca 2024 roku ponad 115 693 osoby ogłosiły niewypłacalność. Dla wierzycieli, syndyków i samych upadłych rozumienie procedury zgłaszania roszczeń i monitorowania sprawy w KRZ staje się niezwykle ważne. Ten artykuł wyjaśnia krok po kroku, jak skutecznie poruszać się w systemie Krajowego Rejestru Zadłużonych.

Czym jest Krajowy Rejestr Zadłużonych i dlaczego został utworzony?

Krajowy Rejestr Zadłużonych to jawny system teleinformatyczny prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości. Jego głównym celem jest centralizacja informacji dotyczących postępowań restrukturyzacyjnych, upadłościowych oraz egzekucji bezskutecznych. Rejestr gromadzi dane o osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych, wobec których zachodzą te postępowania.

Od grudnia 2021 roku KRZ funkcjonuje jako elektroniczna platforma obowiązkowo obsługująca wszelkie postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Instytucja upadłości konsumenckiej ma głębokie korzenie w polskim prawie:

KRZ, wprowadzony w 2021 roku, stanowi kolejny krok w ewolucji tej procedury. System zastąpił tradycyjne, papierowe procedury i znacznie przyspieszył komunikację między stronami. Wierzyciele mogą teraz zgłaszać wierzytelności elektronicznie, monitorować status sprawy w czasie rzeczywistym i uzyskiwać dostęp do akt postępowania z dowolnego miejsca w kraju.

Dostęp do systemu: https://krz.ms.gov.pl

Portal publiczny umożliwia każdemu bezpłatne wyszukiwanie informacji o postępowaniach, zaś Portal Użytkowników Zarejestrowanych jest dedykowany dla wierzycieli, syndyków, sędziów i stron procedury.

Obowiązkowe warunki: Jak sprawdzić osobę w Krajowym Rejestrze Zadłużonych

Wiele osób zadaje sobie pytanie: „Jak sprawdzić, czy mój dłużnik lub partner ma wszczętą procedurę upadłości?”. System KRZ pozwala na szybkie i bezpłatne sprawdzenie. Aby wyszukać informacje, należy wejść na stronę https://krz.ms.gov.pl i skorzystać z wyszukiwarki.

Jednak istnieje zastrzeżenie techniczne – system wymaga numeru PESEL lub NIP do przeprowadzenia jednoznacznego wyszukiwania. Samo imię i nazwisko nie wystarczy, ponieważ mogą istnieć osoby o identycznych danych osobowych. Po wpisaniu właściwych danych system wyświetli informacje o:

• Dacie złożenia wniosku o upadłość
• Ogłoszeniu upadłości przez sąd
• Danych syndyka prowadzącego postępowanie
• Planie spłaty zobowiązań
• Wykazie wierzycieli

Te informacje są dostępne publicznie i mogą być przydatne zarówno dla osób, które rozważają zawarcie umowy z potencjalnym klientem, jak i dla samych dłużników, którzy chcą monitorować postęp swojej sprawy.

Etapy procedury zgłaszania wierzytelności w upadłości konsumenckiej

Etap procedury	Opis kroku	Wymagane dokumenty/dane	Termin
1. Założenie konta w KRZ	Rejestracja w systemie teleinformatycznym Krajowego Rejestru Zadłużonych	E-mail, profil zaufany lub podpis elektroniczny, dla podmiotów niebędących osobami fizycznymi: dokumenty potwierdzające umocowanie	Jednorazowo
2. Zalogowanie i wyszukiwanie formularza	Dostęp do Portalu Użytkowników Zarejestrowanych, wyszukanie odpowiedniego wzoru pisma	Dane logowania, kod dokumentu 30048 lub fraza 'Zgłoszenie wierzytelności’, sygnatura sprawy (GUp/GUp-s)	Bezzwłocznie
3. Wypełnienie formularza zgłoszenia	Uzupełnienie danych wierzyciela, upadłego, charakterystyki wierzytelności i jej kategorii	PESEL/KRS wierzyciela i upadłego, wartość wierzytelności, kategoria zadłużenia, numer rachunku bankowego	W ciągu 30 dni od ogłoszenia upadłości
4. Dołączenie dokumentów potwierdzających	Załączenie dowodów istnienia wierzytelności (umowy, faktury, wyroki, nakazy zapłaty)	Pliki typu PDF, DOC, JPG, PNG, XML (max 5 MB na plik), kwalifikowany podpis elektroniczny jeśli wymagany	W ciągu 30 dni
5. Podpisanie i wysłanie zgłoszenia	Elektroniczne podpisanie formularza i przesłanie do systemu KRZ, automatyczne przekazanie syndykowi	Podpis kwalifikowany, zatwierdzenie przez przycisk 'Wyślij’	Ostateczny termin: 30 dni od ogłoszenia upadłości

Procedura zgłoszenia wierzytelności w KRZ: szczegółowy poradnik krok po kroku

Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym to jedno z najważniejszych praw wierzyciela. Bez tego kroku wierzyciel nie będzie uwzględniony na liście roszczeń i nie będzie mógł partycypować w podziale majątku upadłego. Procedura wymaga precyzji i dotrzymania czasowych limitów.

Krok 1: Założenie konta w systemie KRZ

Aby zgłosić wierzytelność elektronicznie, wierzyciel musi posiadać aktywne konto w systemie KRZ. Proces rejestracji różni się w zależności od tego, czy wierzyciel jest osobą fizyczną, czy podmiotem (firmą).

Dla osób fizycznych:

1. Wejdź na https://krz.ms.gov.pl
2. Kliknij przycisk „Zaloguj” w górnym rogu
3. Wybierz „Moduł Tożsamość” i przejdź do rejestracji
4. Określ adres poczty elektronicznej
5. Uwierzytelnij się przy pomocy Profilu Zaufanego, podpisu elektronicznego, e-dowodu lub środka identyfikacji elektronicznej z węzła krajowego

Dla podmiotów (firm): Rejestracja jest dwuetapowa. Najpierw musisz zarejestrować się jako osoba fizyczna (kroki powyżej), a następnie z poziomu aplikacji „Moja Tożsamość” należy złożyć wniosek o założenie konta podmiotu. Do wniosku dołącza się dokumenty potwierdzające umocowanie do działania w imieniu podmiotu (chyba że stwierdzenie umocowania jest możliwe na podstawie rejestru, do którego Ministerstwo Sprawiedliwości ma dostęp elektroniczny).

Krok 2: Zalogowanie do Portalu i wyszukanie formularza

Po pomyślnej rejestracji można przystąpić do głównego procesu:

1. Wejdź na https://krz.ms.gov.pl
2. Kliknij przycisk „Zaloguj” i podaj swoje dane dostępu do Modułu Tożsamość
3. Uruchom aplikację „Portal Użytkowników Zarejestrowanych KRZ”
4. Z bocznego menu wybierz „Nowy wniosek”
5. Kliknij przycisk „Wyszukaj wzór pisma”

W polu wyszukiwania wpisz kod dokumentu 30048 lub frazę „Zgłoszenie wierzytelności”. Następnie należy wybrać właściwy typ postępowania:

• Dla upadłości przedsiębiorcy: Ścieżka: Upadłość przedsiębiorcy / Pisma w postępowaniu po ogłoszeniu upadłości / Pisma związane z listą wierzytelności
• Dla upadłości konsumenckiej: Ścieżka: Upadłość konsumenta / Pisma w postępowaniu po ogłoszeniu upadłości / Pisma związane ze zgłoszeniem wierzytelności i ustalaniem listy wierzytelności

Krok 3: Uzupełnienie formularza – dane kluczowe

Po wybraniu właściwego formularza musisz wpisać sygnaturę postępowania wskazaną w obwieszczeniu o ogłoszeniu upadłości. Sygnaturę zawsze oznacza się literami: GUp (upadłość konsumencka na zasadach ogólnych), GUp-s (upadłość konsumencka uproszczona), GUp-Zw, GUp-s-Zw lub GUp„sk”-Zw (jeśli zgłaszasz do akt zgłoszeń wierzytelności).

Formularz zawiera następujące sekcje do wypełnienia:

I. Dane wierzyciela:

• Imię i nazwisko lub pełna nazwa podmiotu
• Numer PESEL lub KRS (obligatoryjne)
• Adres zamieszkania/siedziby
• Numer telefonu i e-mail
• Numer rachunku bankowego (dla wygody transferu środków)

II. Wskazanie sposobu wniesienia (samodzielnie lub przez pełnomocnika)

System KRZ umożliwia dwie formy:

• Samodzielnie – wierzyciel zgłasza wierzytelność osobiście. System automatycznie przypisze identyfikator konta, niezbędny do dalszej korespondencji
• Przez pełnomocnika procesowego – profesjonalny pełnomocnik (np. adwokat, radca prawny) lub inny pełnomocnik zgłaszają wierzytelność w imieniu wierzyciela. W tym przypadku należy uzupełnić również dane pełnomocnika

III. Dane upadłego (automatycznie wypełniane przez system): System automatycznie pobiera dane upadłego z postępowania sądowego. Możesz je sprawdzić, rozwijając metrykę i klikając „Pokaż dane”.

IV. Charakterystyka wierzytelności: Tutaj określasz rodzaj roszczenia. System pozwala zgłosić wiele typów wierzytelności na jednym formularzu:

• Należność główna – kwota pieniężna wymagana od dłużnika (np. kwota pożyczki, zaległy czynsz, nieuregulowana rata kredytu)
• Odsetki – odsetki naliczane od należności głównej
• Inne opłaty – koszty sądowe, koszty windykacji, prowizje bankowe itp.

Dla każdego typu należy podać dokładną kwotę i uzasadnienie.

V. Kategoria wierzytelności: Wierzytelności są kategoryzowane zgodnie z priorytetami wypłaty. System automatycznie zasugeruje kategorię, ale możesz ją zmienić. Kategorie obejmują:

• Należności alimentacyjne (priorytet 1)
• Należności ze stosunku pracy
• Wierzytelności zabezpieczone hipoteką
• Wierzytelności niezabezpieczone (standardowe długi konsumenckie)

VI. Informacje dodatkowe:

• Nazwa banku wierzyciela
• Numer rachunku bankowego

VII. Załączniki: W tej sekcji dołączasz dokumenty potwierdzające istnienie wierzytelności.

Krok 4: Dołączenie dokumentów potwierdzających – co i jak przesyłać

Każde zgłoszenie wierzytelności musi być poparte dowodami jej istnienia. Dokumenty te są kluczowe – jeśli wierzyciel nie udokumentuje swojej wierzytelności, syndyk może wezwać go do uzupełnienia braków w ciągu siedmiu dni. Niespełnienie tego warunku może skutkować odrzuceniem wierzytelności.

Akceptowane typy dokumentów:

System KRZ akceptuje następujące formaty plików: .pdf, .txt, .rtf, .doc, .docx, .odt, .xls, .xlsx, .ods, .bmp, .png, .jpg, .gif, .xml, .xades. Każdy plik nie może przekraczać rozmiaru 5 MB.

Typowe dokumenty do załączenia:

• Umowa kredytu/pożyczki (oryginał lub uwierzytelniony odpis)
• Faktury lub rachunki
• Wezwania do zapłaty wysłane do dłużnika
• Wyroki sądów
• Postanowienia organów administracyjnych
• Decyzje postępowania egzekucyjnego
• Oświadczenia potwierdzające istnienie zobowiązania

Procedura dołączenia:

1. W sekcji „VII. Załączniki” kliknij przycisk odpowiedni do typu dokumentu (np. „+ Dodaj umowę”, „+ Dodaj dokument”)
2. Kliknij przycisk „Dodaj”, aby przejść do dedykowanego okna
3. Kliknij „Wybierz plik” i załaduj dokument z dysku
4. Jeśli plik ma podpis kwalifikowany (.xades), upewnij się, że nazwa pliku z podpisem jest taka sama jak nazwa załączonego dokumentu

Krok 5: Podpisanie elektroniczne i wysłanie zgłoszenia

Ostatni etap to podpisanie i wysłanie zgłoszenia:

1. Z bocznego menu wybierz „Skrzynka przesyłek”
2. Odnajdź dokument w kategorii „W opracowaniu”
3. Kliknij ikonę menu podręcznego (trzy kropki) w kolumnie „Akcje”
4. Wybierz „Podpisz” i złóż podpis kwalifikowany
5. Kliknij przycisk „Wyślij”

Po kliknięciu „Wyślij” formularz automatycznie zostaje przeniesiony do kategorii „Wysłane” i trafia do syndyka zarządzającego sprawą. System KRZ automatycznie dostarczy powiadomienie o przyjęciu zgłoszenia.

Terminy – nie przegap 30 dni!

Termin na zgłoszenie wierzytelności to jeden z najtrudniejszych aspektów procedury dla wierzycieli. Prawo ustawowe jest tutaj bezwzględne: zgłoszenia wierzytelności należy dokonać w ciągu 30 dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze.

Ten 30-dniowy termin jest terminem ustawowym i nie podlega wydłużeniu ani przywróceniu, bez względu na przyczynę zwłoki. Uchybienie temu terminowi wiąże się z poważnymi konsekwencjami: wierzyciel traci prawo powoływania się na wierzytelność w postępowaniu i nie będzie uwzględniony na liście roszczeń.

Wyjątek: Wierzyciel, który nie zdążył zgłosić wierzytelności w terminie 30 dni, może ją zgłosić później, jednak wiąże się to z koniecznością wniesienia opłaty (w 2023 roku wynosiła ona 1010,49 zł). Opłata ta jest pobierana na rzecz masy upadłości.

Wskazówka praktyczna: Aby nie przegapić terminu, zaleca się zgłoszenie wierzytelności w ciągu pierwszych dwóch tygodni od ogłoszenia upadłości. Daje to zapas czasu na rozwiązanie ewentualnych problemów technicznych z systemem KRZ.

Monitorowanie postępowania – jak śledzić sprawę online

Po wysłaniu zgłoszenia wierzytelności wierzyciel powinien śledzić postęp sprawy. System KRZ oferuje szerokie możliwości monitorowania:

Portal Publiczny KRZ – informacje dostępne dla wszystkich

Na https://krz.ms.gov.pl dostępny jest Portal Publiczny, w którym każdy (bez logowania) może znaleźć informacje o postępowaniach. Aby wyszukać konkretną sprawę:

1. Wpisz PESEL lub NIP upadłego
2. System wyświetli listę postępowań, w których uczestniczy dana osoba
3. Kliknij na konkretne postępowanie, aby zobaczyć szczegóły

Publiczne informacje obejmują:

• Status postępowania
• Dane syndyka
• Terminy zgłaszania wierzytelności
• Tablica obwieszczeń
• Przebieg postępowania

Portal Użytkowników Zarejestrowanych – dostęp do pełnych akt

Wierzyciele, którzy zgłosili wierzytelność, mogą uzyskać dostęp do pełnych akt postępowania za pośrednictwem Portalu Użytkowników Zarejestrowanych (wymaga logowania).

W tym portalu wierzyciel może:

• Przeglądać akta główne – wszystkie dokumenty złożone w postępowaniu
• Pobierać dokumenty – pobieranie kopii dowolnych akt
• Tworzyć uwierzytelnione odpisy – oficjalne kopie dokumentów, które można wykorzystać w innych sprawach
• Śledzić wpływy i wydatki – monitorowanie, ile środków trafiło do masy upadłości i na co były przeznaczone
• Przeglądać listę wierzycieli – informacje o wysokości roszczeń zgłoszonych przez konkurencyjnych wierzycieli
• Śledzić akta zgłoszeń wierzytelności – wszystkie zgłoszenia i decyzje syndyka dotyczące ich uznania lub odrzucenia

Praktyczne funkcje monitorowania

Tworzenie uwierzytelnionego odpisu dokumentu:

Jeśli wierzyciel potrzebuje oficjalnego dokumentu potwierdzającego ogłoszenie upadłości dłużnika, może to zrobić bezpośrednio w KRZ:

1. Otwórz plik dokumentu (np. postanowienie o ogłoszeniu upadłości)
2. Kliknij na ikonę „Menu podręczne” (trzy kropki)
3. Wybierz „Szczegóły dokumentu” lub podobną opcję
4. Znajdź przycisk „Weryfikacja dokumentu” lub „Utwórz uwierzytelniony odpis”
5. Dokument zostanie oznaczony jako zweryfikowany i będzie można go pobrać

Śledzenie masy upadłości:

W zakładce „Rejestr masy upadłości” wierzyciel może obserwować:

• Wpływy – jakie środki wpłynęły do masy (ze sprzedaży majątku, z dochodów upadłego)
• Wydatki – na co wydał syndyk pieniądze (opłaty, koszty administracyjne)
• Aktualna wartość masy – bieżący stan środków dostępnych do podziału

Monitor Sądowy i Gospodarczy – źródło informacji dla inwestorów i partnerów biznesowych

Publiczne ogłoszenia dotyczące postępowań upadłościowych są publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG). Wyszukiwarkę dostępną na https://prs.ms.gov.pl można filtrować według:

• Nazwy podmiotu
• Numeru KRS lub NIP
• Fragmentu tekstu
• Sygnatury sprawy
• Typu sprawy
• Daty publikacji

Niniejsze ogłoszenia zawierają informacje o:

• Ogłoszeniu upadłości
• Terminach zgłaszania wierzytelności
• Dacie posiedzeń sądu
• Zmianach syndyka

Trend upadłości konsumenckich w Polsce 2021-2024

Rok	Liczba ogłoszonych upadłości konsumenckich	Zmiana rok do roku	Uwagi
2021	18 000	+12%	Znaczący wzrost po liberalizacji procedury
2022	15 600	-13,3%	Spadek w stosunku do roku poprzedniego
2023	21 000	+34,6%	Powrót do wzrostu; przyczyny: inflacja, wysokie koszty życia
2024	21 187	+0,9%	Rekord wszech czasów; stabilizacja na wysokim poziomie

Jak mały przedsiębiorca odzyskał część długu dzięki zgłoszeniu wierzytelności w KRZ

Pani Anna jest właścicielką małej drukarni, która udzieliła kredytu kupieckiego w wysokości 45 000 zł jednemu ze swoich klientów – panu Markowi, który prowadził działalność poligraficzną. Umowa zawierała wyraźny termin spłaty: 90 dni od faktury. Po upływie terminu pan Marek nie wywiązał się z obowiązku, a jego firma przeszła do postępowania upadłościowego.

Pani Anna dowiedziała się o upadłości pana Marka z opóźnieniem – zaledwie 15 dni przed upływem terminu na zgłoszenie wierzytelności. Szybko zalogowała się do systemu KRZ, założyła konto za pośrednictwem Profilu Zaufanego i rozpoczęła procedurę.

Zamiast wysyłać wierzytelność drogą pocztową (co byłoby bardziej czasochłonne), skorzystała z elektronicznego formularza. Do zgłoszenia dołączyła:

• Kopię faktury VAT
• Kopię umowy kredytu kupieckiego z podpisami obu stron
• Wezwanie do zapłaty wysłane do pana Marka pół roku wcześniej

Zgłoszenie zostało zaakceptowane przez syndyka. Po roku, kiedy syndyk sprzedał większość majątku upadłego pana Marka, pani Anna otrzymała zaspokojenie w wysokości 18 000 zł (40% swojego roszczenia). Dla jej małej firmy to była ważna kwota – mogła ją przeznaczyć na opłacenie zaległych rachunków i utrzymanie zatrudnienia.

Gdyby pani Anna nie znała procedury KRZ i nie zgłosiła wierzytelności w ustawowym terminie, straciłaby całą kwotę.

Obowiązki i ograniczenia upadłego – co warto wiedzieć o stronach procedury

Aby w pełni zrozumieć procedurę upadłości konsumenckiej, warto poznać obowiązki osób, które ją przechodzą. Ogłoszenie upadłości rodzi dla dłużnika szereg poważnych konsekwencji i obowiązków:

Obowiązki upadłego wobec syndyka i sądu

• Wskazanie i wydanie całego majątku – niezwłocznie po ogłoszeniu upadłości dłużnik musi wydać syndykowi cały swój majątek wchodzący w skład masy upadłości, wraz z wszelkimi dokumentami (umowy, zaświadczenia, historię kont)
• Uczciwe informowanie – dłużnik zobowiązany jest do składania uczciwych oświadczeń o swojej sytuacji majątkowej i osobistej
• Nieukrywanie majątku – zakazane jest utajnianie składników majątkowych, źródeł dochodów czy wierzytelności
• Zgłaszanie zmian – każda zmiana sytuacji finansowej (nowa praca, zasiłek, spadek, darowizna) musi być zgłoszona syndykowi
• Realizacja planu spłaty – jeśli sąd ustali plan spłaty, dłużnik musi go starannie realizować
• Coroczne sprawozdania – dłużnik musi składać corocznie sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli do końca kwietnia następnego roku

Ograniczenia i zakazy

• Utrata kontroli nad majątkiem – majątek wchodzący do masy upadłości przechodzi pod zarząd syndyka
• Zajęcie dochodów – dochody upadłego przekraczające kwotę wolną od zajęcia są przekazywane syndykowi
• Zakaz zadłużania się – zaciąganie nowych zobowiązań może być uznane za działanie na szkodę wierzycieli
• Brak możliwości prowadzenia działalności – co do zasady, upadły nie może prowadzić działalności gospodarczej (chyba że sąd wyrazi zgodę)
• Ograniczenia w rozporządzaniu majątkiem – czynności prawne dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości są nieważne

Rola syndyka – kto kontroluje majątek i decyduje o podziale

Syndyk masy upadłości jest jednym z najtrudniejszych uczestników procedury. To osoba fizyczna lub spółka handlowa posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego, wyznaczona przez sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości.

Kluczowe obowiązki syndyka

• Informowanie wierzycieli – zawiadamianie o wszczęciu postępowania
• Spis inwentarza – dokonywanie spisu i wyceny wszystkich składników majątku dłużnika (ruchomości, nieruchomości, wierzytelności)
• Przygotowanie planu sprzedaży majątku – opracowanie strategii sprzedaży majątku
• Opieka nad majątkiem – zabezpieczenie mienia przed utratą wartości
• Sprzedaż majątku – dokonywanie likwidacji w sposób zapewniający największe zaspokojenie wierzycieli
• Sporządzanie listy wierzytelności – tworzenie oficjalnego wykazu wszystkich zgłoszonych roszczeń
• Opracowanie planu spłaty – przygotowanie propozycji, w jaki sposób i w jakim czasie dłużnik będzie spłacać pozostałe zobowiązania

Specjalne warunki: alimenty, wynagrodzenie i podatki

Procedura upadłości konsumenckiej zawiera specjalne przepisy dotyczące niektórych typów zobowiązań:

Alimenty – priorytet, ale z limitem

Zobowiązania alimentacyjne mają wysoką rangę w procedurze upadłości konsumenckiej i nie podlegają umorzeniu. Syndyk ma obowiązek wypłacania alimentów priorytetowo. Jednak istnieje ograniczenie: syndyk może wypłacać alimenty bieżące w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę (w 2025 roku to 4 666 zł brutto).

Ta regulacja dotyczy sytuacji, gdy obowiązek alimentacyjny przekracza minimalną pensję. W takim przypadku syndyk będzie wypłacać alimenty do wysokości minimalnego wynagrodzenia, a pozostała część musi być zaspokajana z majątku upadłego niebędącego częścią masy upadłości.

Alimenty zaległe (te, które nie były regulowane przed ogłoszeniem upadłości) są zgłaszane na takich samych zasadach jak każda inna wierzytelność i podlegają podziale pomiędzy pozostałych wierzycieli.

Wynagrodzenie za pracę – ochrona dochodów

Dłużnicy pracujący na umowie o pracę mają specjalną ochronę. Minimalna kwota wynagrodzenia stanowi kwotę wolną od zajęcia – nie może być ona przejmowana przez syndyka. Dochody przekraczające ten próg mogą być zajęte na rzecz wierzycieli.

Podatki i składki ZUS

Zobowiązania podatkowe i składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają specjalny status w procedurze. Mogą być w pewnym stopniu umorzone, ale wymaga to indywidualnej oceny sądu.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

Gdzie mogę znaleźć sygnaturę sprawy?

Sygnaturę sprawy znajdziesz w obwieszczeniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości, które jest publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG) oraz w systemie KRZ. Szukaj liter GUp, GUp-s lub GUp-Zw, różnych od sygnatury sądu (np. II GUp 123/21).

Czy mogę zgłosić wierzytelność, jeśli nie mam profilu zaufanego?

Tak. Oprócz Profilu Zaufanego można się uwierzytelnić za pośrednictwem:

• Kwalifikowanego podpisu elektronicznego
• E-dowodu
• Środków identyfikacji elektronicznej z węzła krajowego

Czy istnieje możliwość zgłoszenia wierzytelności papierowo?

Tak, ale jest to wyjątek. Papierowe zgłoszenia mogą składać tylko:

• Wierzyciele ze stosunku pracy
• Wierzyciele alimentacyjni
• Wierzyciele rent odszkodowawczych

Wszyscy inni wierzyciele muszą korzystać z systemu KRZ.

Co się stanie, jeśli przegapię termin 30 dni?

Wierzyciel może zgłosić wierzytelność po terminie, ale będzie musiał wnieść opłatę, którą pobiera się na rzecz masy upadłości. Opłata jest stosunkowo wysoka (ponad 1000 zł). Ponadto, jeśli już sporządzona została lista wierzytelności, opóźnione zgłoszenie będzie rozpatrywane oddzielnie.

Czy mogę zmienić zawartość zgłoszenia po jego wysłaniu?

Wysłane zgłoszenie można poprawiać za pośrednictwem procedury korekty. Jeśli syndyk wyśle wezwanie do uzupełnienia braków formalnych, wierzyciel ma siedem dni na poprawę.

Jak długo trwa postępowanie upadłościowe konsumenckiej?

Średni czas trwania postępowania upadłościowego konsumenckiego wynosi około 41,6 miesiąca (od dnia pierwszej rejestracji do uprawomocnienia się sprawy). Jednak w uproszczonym postępowaniu konsumenckim czas ten może być znacznie krótszy – nawet 6–8 miesięcy.

Czy mogę skontaktować się z syndykiem bezpośrednio?

Tak. Dane kontaktowe syndyka znajdują się:

• W obwieszczeniu o ogłoszeniu upadłości
• W zakładce „Syndycy” na Portalu Publicznym KRZ
• Na tablicy obwieszczeń w sądzie

Czy wierzytelność jest zagwarantowana?

Nie. Każde roszczenie wierzyciela zależy od:

• Prawidłowości zgłoszenia
• Istnienia dowodów potwierdzających wierzytelność
• Wielkości masy upadłości (dostępnych środków do podziału)
• Liczby konkurencyjnych wierzycieli

W wielu przypadkach wierzyciele otrzymują zaledwie część swojego roszczenia.

Zasoby i wsparcie – gdzie szukać pomocy

Jeśli masz problemy z systemem KRZ lub procedurą zgłaszania wierzytelności, dostępne są następujące zasoby:

Oficjalne strony:

• Portal KRZ: https://krz.ms.gov.pl
• Ministerstwo Sprawiedliwości: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc
• Portal Rejestrów Sądowych (Monitor Sądowy i Gospodarczy): https://prs.ms.gov.pl
• Telefon Ministerstwa (KRZ): +48 71 748 96 00 (wew. 2)
• E-mail: krz@ms.gov.pl

Materiały edukacyjne:

• Instrukcja zgłaszania wierzytelności w postępowaniu upadłościowym (PDF dostępny na stronie KRZ)
• Podręczniki użytkownika systemu KRZ
• Materiały edukacyjne syndyków dostępne w serwisie YouTube

Profesjonalna pomoc:

• Doradcy restrukturyzacyjni (syndycy)
• Adwokaci specjalizujący się w prawie upadłościowym
• Kancelarie obsługujące wierzycieli w procedurach upadłościowych

Podsumowanie – praktyczne wskazówki do zapamiętania

Procedura Krajowego Rejestru Zadłużonych i zgłaszania wierzytelności w postępowaniu upadłościowym jest skomplikowana, ale w pełni realizowalna, gdy się rozumie jej etapy.

Oto kluczowe punkty do zapamiętania:

1. Rejestracja jest niezbędna – aby móc składać dokumenty elektronicznie, musisz mieć konto w KRZ
2. 30 dni to bezwzględny termin – nie przegap go; jeśli przegapisz, będziesz musiał wnieść opłatę
3. Dokumentacja to wszystko – zawsze dołączaj dowody potwierdzające wierzytelność
4. Monitoruj postęp sprawy – regularnie sprawdzaj stan postępowania poprzez Portal KRZ
5. Skontaktuj się ze syndykiem – w razie pytań syndyk jest dostępny pod danymi podanymi w obwieszczeniu
6. Bądź przygotowany na opóźnienia – procedura upadłościowa to maraton, nie sprint; średni czas to 3,5 roku
7. Akceptuj rzeczywistość – nie wszystkie wierzytelności są w pełni zaspokajane; otrzymanie części roszczenia to częsty scenariusz

System Krajowego Rejestru Zadłużonych zrewolucjonizował sposób, w jaki procedury upadłościowe konsumentów są obsługiwane w Polsce. Choć system na początku może wydawać się skomplikowany, jego elektroniczna natura znacznie przyspiesza komunikację i zmniejsza formalności w porównaniu do tradycyjnych procedur papierowych. Dla wierzycieli, którzy stoją przed niewypłacalnym dłużnikiem, zrozumienie tego systemu i prawidłowe wykorzystanie go może być różnicą między całkowitą stratą a odzyskaniem części swoich należności.